استاد محمود فرشچیان، نقاش و مینیاتوریست بزرگ ایرانی، پس از تحمل بیماریهای قلبی و ریوی، در آمریکا درگذشت. علت فوت او بیشتر به ذاتالریه نسبت داده شده، هرچند برخی منابع از ایست قلبی نیز خبر دادهاند. میراث هنری ماندگار او همچنان الهامبخش جهان است

علت فوت استاد فرشچیان
استاد محمود فرشچیان، بزرگترین مینیاتوریست معاصر ایران و هنرمندی که آثارش فراتر از مرزهای ایران و جهان اسلام شناخته شدهاند، در ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ (۹ اوت ۲۰۲۵) در ایالات متحده آمریکا در سن ۹۵ سالگی درگذشت. خبر فوت او، جامعه هنری ایران و جهان را در غم فرو برد و بازتاب گستردهای در رسانهها داشت.
بیماری و بستریشدن در روزهای پایانی
چند روز قبل از فوت، استاد فرشچیان به دلیل ابتلا به ذاتالریه (pneumonia) در بیمارستانی در آمریکا بستری شد. شدت بیماری و ضعف جسمانی ناشی از کهولت سن موجب شد که او به کما برود. پزشکان تلاش بسیاری برای کنترل بیماری انجام دادند، اما شرایط سلامتی او به دلیل سن بالا و سابقه بیماریهای دیگر، بهویژه مشکلات قلبی، اجازه بهبود نداد.
سابقه بیماریهای قلبی
پیش از ابتلا به ذاتالریه، استاد فرشچیان سالها با بیماریهای قلبی دستوپنجه نرم میکرد. به همین دلیل در سالهای اخیر بیشتر برای درمان و مراقبتهای پزشکی در ایالات متحده اقامت داشت. همین سابقه بیماری قلبی در روزهای پایانی زندگی او نقش مهمی در تضعیف وضعیت سلامتیاش ایفا کرد.
علت فوت از نگاه منابع مختلف
طبق اعلام رسمی، ذاتالریه علت اصلی درگذشت استاد بوده است.
با این حال، برخی منابع خبری عنوان کردهاند که استاد پس از چند روز بستری در بیمارستان و در شرایط وخیم جسمانی، بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفته است.
بنابراین میتوان گفت علت فوت او ترکیبی از چند عامل شامل بیماری ریوی، مشکلات قلبی و ضعف ناشی از کهولت سن بوده است.
بازتاب در جامعه هنری
درگذشت استاد فرشچیان با واکنشهای گستردهای در ایران و خارج از کشور روبهرو شد. بسیاری از هنرمندان، مسئولان فرهنگی و علاقهمندان هنر با انتشار پیامهای تسلیت، از او بهعنوان «گنجینه هنر ایران» و «پلی میان نگارگری سنتی و هنر مدرن» یاد کردند. رسانههای بینالمللی نیز در گزارشهای خود، او را یکی از چهرههای تأثیرگذار در هنر جهان اسلام معرفی کردند.
میراث ماندگار استاد فرشچیان
استاد فرشچیان سبکی نو در مینیاتور ایرانی خلق کرد؛ سبکی که تلفیقی از نگارگری سنتی ایرانی، تکنیکهای مدرن غربی و خلاقیت فردی بود.
از جمله ویژگیهای آثار او:
ترکیب ظریف رنگها و خطوط
بیان مفاهیم عرفانی و معنوی
بازآفرینی موضوعات دینی و اسطورهای در قالبی نو
برخی از معروفترین آثار او عبارتند از:
تابلوی ضامن آهو
تابلوی عصر عاشورا
پنجمین روز آفرینش
حضرت علی (ع) در محراب عبادت
آثار استاد در موزههای معتبر ایران و جهان، از جمله موزه آستان قدس رضوی و موزههای شخصی در اروپا و آمریکا نگهداری میشوند و برخی از تابلوهای او در حراجیهای بزرگ دنیا با قیمتهای بسیار بالا به فروش رسیدهاند.
نتیجهگیری
استاد محمود فرشچیان در طول عمر پربرکت خود، هنر ایرانی را به سطحی جهانی رساند. هرچند که علت فوت او ذاتالریه و مشکلات قلبی عنوان شده است، اما میراث او فراتر از مرگ، در تاریخ هنر ایران و جهان ماندگار خواهد بود. او چراغی بود که با خاموش شدنش دلهای بسیاری اندوهگین شد، اما آثارش همچنان روشناییبخش راه هنردوستان خواهد بود.