12علامت هشدار دهنده خرابی سنسور اکسیژن خودرو (+هزینه تعویض)

12 علامت هشدار دهنده خرابی سنسور اکسیژن خودرو (+هزینه تعویض)

 سنسور اکسیژن چیست؟

سنسور اکسیژن (O2 Sensor) یکی از اجزای حیاتی سیستم سوخت‌رسانی خودرو است که میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را اندازه‌گیری می‌کند. این اطلاعات به ECU کمک می‌کند تا نسبت سوخت به هوا را به‌درستی تنظیم کند. خرابی این سنسور می‌تواند مصرف سوخت را افزایش داده، عملکرد موتور را کاهش دهد و حتی باعث آسیب به کاتالیست شود.

در این مقاله با 12 نشانه هشدار دهنده خرابی سنسور اکسیژن و همچنین هزینه تعویض آن آشنا می‌شویم.

1. روشن شدن چراغ چک موتور (Check Engine)  
یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها روشن شدن چراغ چک موتور است. وقتی سنسور اکسیژن داده‌های نادرست به ECU ارسال کند، سیستم عیب‌یابی خودرو این مشکل را شناسایی کرده و چراغ هشدار را فعال می‌کند.

2. کاهش مصرف بهینه سوخت  
خرابی سنسور می‌تواند باعث شود که ECU مخلوط سوخت و هوا را نادرست تنظیم کند، در نتیجه مصرف سوخت بالا می‌رود.

3. بوی نامطبوع از اگزوز  
اگر سنسور نتواند میزان اکسیژن را درست اندازه‌گیری کند، ممکن است احتراق ناقص رخ دهد و بوی گوگرد یا تخم‌مرغ گندیده از اگزوز به مشام برسد.

4. کاهش قدرت موتور  
خرابی سنسور باعث می‌شود خودرو نتواند شتاب طبیعی داشته باشد و احساس کُندی در عملکرد موتور ایجاد شود.

5. ریپ زدن یا لرزش موتور  
یکی از علائم رایج خرابی سنسور، ریپ زدن یا لرزش موتور هنگام گاز دادن یا در دور پایین است.

6. سخت روشن شدن خودرو  
اگر خودرو هنگام استارت زدن به‌سختی روشن می‌شود، ممکن است علت آن ترکیب نامناسب سوخت و هوا به‌دلیل سنسور معیوب باشد.

7. افزایش آلایندگی  
سنسور اکسیژن در کنترل آلاینده‌ها نقش کلیدی دارد. خرابی آن می‌تواند باعث افزایش انتشار گازهای آلاینده شود.

8. صدای غیرعادی موتور  
خرابی در سیستم احتراق به دلیل سنسور معیوب ممکن است با صدای تق‌تق یا انفجارهای کوچک در اگزوز همراه باشد.

9. عملکرد ناپایدار در دور آرام (Idle)  
دور آرام ناپایدار یا خاموش شدن ناگهانی خودرو هنگام ایستادن از نشانه‌های شایع اختلال در سنسور اکسیژن است.

10. لرزش در سرعت ثابت  
اگر هنگام رانندگی با سرعت ثابت احساس لرزش خفیف در خودرو دارید، سنسور اکسیژن یکی از عوامل احتمالی است.

11. عبور از معاینه فنی  
خودرویی با سنسور اکسیژن خراب احتمالاً در آزمون آلایندگی معاینه فنی مردود خواهد شد.

12. کاهش عملکرد سیستم کنترل کروز  
در برخی خودروهای پیشرفته، خرابی سنسور می‌تواند روی عملکرد سیستم کروز کنترل نیز تأثیر منفی بگذارد.

هزینه تعویض سنسور اکسیژن

هزینه تعویض سنسور اکسیژن بسته به نوع خودرو، برند سنسور و اجرت تعمیرکار متفاوت است. به‌طور میانگین:

-  سنسور اکسیژن داخلی:  بین ۷۰۰ تا ۱.۵۰۰ هزار تومان  
-  سنسور اکسیژن خارجی:  بین ۲ تا ۶ میلیون تومان  
-  اجرت تعویض:  بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان  

 نکته:  در برخی خودروها بیش از یک سنسور اکسیژن وجود دارد (قبل و بعد از کاتالیست).

عمر مفید سنسور اکسیژن چقدر است؟  

عمر مفید سنسور اکسیژن به نوع خودرو و شرایط رانندگی بستگی دارد، اما به‌طور معمول:

-  در خودروهای قدیمی‌تر (قبل از ۲۰۰۰):  حدود ۴۰.۰۰۰ تا ۸۰.۰۰۰ کیلومتر  
-  در خودروهای جدیدتر:  بین ۱۰۰.۰۰۰ تا ۱۵۰.۰۰۰ کیلومتر  

رانندگی در مسیرهای کوتاه، استفاده از بنزین بی‌کیفیت، یا نشت روغن به سیستم اگزوز می‌تواند عمر این سنسور را کاهش دهد.

تأثیر سنسور اکسیژن بر مصرف سوخت و عملکرد خودرو  

سنسور اکسیژن نقشی اساسی در تنظیم ترکیب سوخت و هوا دارد. عملکرد دقیق این سنسور باعث می‌شود موتور:

- با  بازدهی بیشتر  کار کند  
-  مصرف سوخت کاهش یابد   
-  شتاب بهتر  داشته باشد  
-  میزان آلایندگی به حداقل برسد 

خرابی سنسور اکسیژن می‌تواند باعث  افزایش مصرف سوخت تا ۳۰٪  و کاهش محسوس در  عملکرد و شتاب خودرو  شود. همچنین ممکن است باعث آسیب به قطعات گران‌قیمتی مثل مبدل کاتالیست شود.

سنسور اکسیژن قابل تعمیر است یا باید تعویض شود؟  

در بیشتر موارد،  سنسور اکسیژن قابل تعمیر نیست  و تعویض آن بهترین و ایمن‌ترین گزینه است. برخی از مشکلات مانند  کثیفی یا دوده گرفتن سطح سنسور  ممکن است با تمیزکاری موقت برطرف شود، اما این روش معمولاً  پایدار نیست  و ممکن است باعث آسیب بیشتر به سیستم شود.

 توصیه:  
- اگر سنسور  کد خطا  مشخص دارد یا  کارکرد بالای ۱۰۰هزار کیلومتر  داشته، بهتر است تعویض شود.  
- استفاده از  سنسور اصل و سازگار با مدل خودرو  بسیار مهم است.

نتیجه‌گیری  

سنسور اکسیژن هرچند قطعه‌ای کوچک است، اما نقش بزرگی در عملکرد صحیح موتور و کاهش مصرف سوخت دارد. با شناخت به‌موقع علائم خرابی آن، می‌توان از آسیب‌های بیشتر به موتور یا کاتالیزور جلوگیری کرد و در هزینه‌ها صرفه‌جویی نمود.