اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی؛ چه افرادی در معرض خطر بیشتری هستند؟

چالشی که اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی در شخص ایجاد می کند، ممکن است به قیمت تمام عمر او باشد! طبق بررسی های دقیق و تجربه تخصصی دکتر علی اکبر دشتله مشخص شده است که اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی سبب کاهش سلامت فیزیکی شخص می شود و او دیگر نمی تواند توانایی کلامی کامل داشته باشد. به منظور تکمیل این موضوع، افرادی که بیشتر در معرض این اختلال هستند نیز شناسایی شده و پژوهش های تجربی و میدانی زیادی روی این جامعه آماری انجام شده است که دانستن نتایج پژوهش قطعاً ارزشمند است. 

اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی در رده های سنی مختلف

بسیاری از افراد در رده های سنی مختلف ممکن است درگیر اختلال زبان و گفتار شوند که ناشی از ضایعات مغزی است. اختلالی که به طور جدی سلول های عصبی را درگیر می کند. یعنی مغز پالس درستی به قسمت کلامی ارسال نکرده و شخص در گفتار دچار مشکل خواهد بود.

طبق بررسی های انجام شده از سایت who مشخص شده است که معمولاً اختلال زبان و گفتار به قسمت لوب فرونتال باز می گردد. در پژوهش های صورت گرفته در همین سایت مشخص شده است که افراد در رده های سنی مختلف ممکن است دچار اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی شوند. طبق جدول زیر می توان دو گروه اصلی که بیشترین خطر اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی را دارند، و همینطور دلیل ایجاد چنین مشکلی در این گروه را به طور دقیق ارزیابی کرد. 

منبع: https://www.who.int/

اگر سابقه ضربه به سر دارید، آگاه باشید!

ایجاد ضایعه مغزی ممکن است حتی با یک ضربه ساده به سر نیز رخ دهد. البته لزوماً اینطور نیست که هر ضربه ای چنین مشکلی به همراه دارد. وقتی ضربه ای به سر شما وارد می شود، اگر تشخیص، آسیب باشد می بایست توسط پزشک حاذق مشخص شود که آسیب تا چه حد است. گاه ممکن است یک التهاب ساده صورت گرفته باشد و گاه نیز آسیب جدی تر بوده و بخشی از سلول ها مغزی و یا بافت های مربوطه درگیر می شوند. 
به استناد از WebMD به عنوان یکی از بزرگ ترین منابع انلاین اطلاعات پزشکی و سلامت، شخص ممکن است به واسطه ضربه ای که به سرش وارد شده است درگیر Broca’s Aphasia شود. این نوع آفازی ناشی از آسیب به ناحیه بروکا در لوب فرونتال مغز است. افراد مبتلا به آفازی بیانی در تولید گفتار روان مشکل دارند. آنها ممکن است تلاش زیادی برای گفتن کلمات انجام دهند و گفتار آنها ممکن است کند، همراه با مکث و دارای اشتباهات گرامری باشد.

از سوی دیگر تحقیقات در سایت verywellhealth در مورد Wernicke’s Aphasia یا آفازی دریافتی اعلام کرده است که این نوع آفازی ناشی از آسیب به ناحیه ورنیکه در لوب تمپورال مغز است. افراد مبتلا به آفازی دریافتی در درک گفتار دیگران مشکل دارند. آنها ممکن است گفتار روان داشته باشند، اما گفتار آنها ممکن است بی معنی باشد و شامل کلمات غیرمرتبط یا کلمات اختراع شده (نئولوژیسم) باشد.  بنابراین افرادی که به هر دلیلی پس از ضربه به سر فکر می کنند از نظر تکلم با مشکل روبرو هستند و شرایط عادی همیشگی را ندارند می بایست توسط دکتر علی اکبر دشتله متخصص گفتار و زبان درمانی با سابقه فعالیت طولانی مدت ویزیت شوند. 

منبع:  https://www.verywellhealth.com/

تشخیص صحیح اختلال تکلم در اثر ضایعه مغزی توسط پزشک متخصص

تشخیص صحیح اختلال تکلم ناشی از ضایعه مغزی توسط یک پزشک متخصص فرایندی دقیق، چند مرحله‌ای و نیازمند تجربه بالینی است. پزشک ابتدا با گرفتن شرح حال کامل از بیمار یا اطرافیان او، زمان شروع علائم، نحوه بروز، و سایر تغییرات عصبی یا رفتاری همراه را بررسی می‌ کند. سپس با معاینه بالینی، عملکرد های زبانی مختلف بیمار مانند درک گفتار، توانایی نام ‌بردن اشیاء، تکرار جملات، خواندن، نوشتن، و روانی کلام را ارزیابی می‌ کند تا مشخص شود کدام جنبه‌ های زبان آسیب دیده‌ اند.
پس از معاینه، پزشک معمولاً از روش ‌های تصویربرداری مانند MRI یا CT scan برای بررسی ناحیه مغزی درگیر استفاده می ‌کند. این تصاویر می‌ توانند وجود ضایعه، سکته، خونریزی، یا تومور را مشخص کنند و محل دقیق آسیب را با علائم زبانی تطبیق دهند. تشخیص دقیق معمولاً نیازمند تمایز بین انواع مختلف آفازی (مانند بروکا، ورنیکه، یا جهانی) است که هر کدام الگوی خاصی از اختلال در تولید یا درک زبان دارند.
در مواردی، برای ارزیابی دقیق ‌تر، همکاری با متخصص گفتاردرمانی یا نوروسایکولوژیست دکتر علی اکبر دشتله نیز لازم است تا عملکرد زبانی بیمار به شکل کامل ‌تری بررسی شود. پزشک با ترکیب اطلاعات بالینی، نتایج تصویربرداری، و یافته‌ های تخصصی می ‌تواند تشخیص دقیقی ارائه دهد و برنامه درمانی مناسب را طرح‌ ریزی کند.

بازتوانی بیماران دچار اختلال تکلم با گفتار درمانی

گفتار درمانی نقش محوری و تخصصی در باز توانی بیمارانی دارد که در اثر ضایعه مغزی دچار اختلال تکلم شده‌ اند. پس از تثبیت وضعیت پزشکی بیمار، گفتار درمانگر با ارزیابی جامع عملکرد های زبانی مانند درک، بیان، تکرار، نام ‌بردن، خواندن و نوشتن، الگوی اختلال را مشخص می‌ کند. بر اساس این ارزیابی، برنامه درمانی اختصاصی طراحی می ‌شود که با توجه به نوع آفازی، شدت آسیب، و نیاز های فردی بیمار تنظیم شده است.
در طول درمان، تمرینات هدفمند برای تحریک نواحی سالم مغز و ایجاد مسیر های جایگزین جهت جبران عملکرد نواحی آسیب ‌دیده انجام می‌ شود. این تمرینات می ‌توانند شامل تکرار جملات، تمرین نام ‌بردن اشیاء، فهم دستورات، و کاربرد زبان در موقعیت‌ های واقعی باشند. در مواردی که توانایی گفتاری به شدت کاهش یافته، روش‌ های جایگزین ارتباطی مانند استفاده از تصاویر، ژست‌ ها یا دستگاه‌ های کمک ‌ارتباطی نیز آموزش داده می‌ شود.
پیشرفت در درمان گفتار، اغلب تدریجی است و نیازمند تکرار، انگیزه و مشارکت مداوم بیمار و خانواده اوست. نقش گفتاردرمانگر تنها به تمرینات زبانی محدود نمی ‌شود، بلکه شامل آموزش خانواده، ارزیابی پیشرفت درمان، و ایجاد انگیزه در بیمار برای تعامل دوباره با محیط اطراف نیز هست. همچنین در کنار درمان مستقیم، مداخلات شناختی و توجه به شرایط روانی بیمار برای بهبود کلی روند بازتوانی اهمیت دارند. گفتار درمانی، به عنوان بخشی از فرآیند توانبخشی عصبی، به بازگرداندن کیفیت زندگی، استقلال فردی و تعامل اجتماعی بیماران کمک چشمگیری می‌ کند.

انتخاب پزشک متخصص سبب درمان اثربخش تر می شود!

افراد زیادی دکتر علی اکبر دشتله را برای درمان اختلال تکلم انتخاب می ‌کنند زیرا او  با تشخیص دقیق محل و نوع ضایعه مغزی و نوع اختلال زبانی، نقش کلیدی در هدایت مسیر درمان ایفا می کند. او بر اساس یافته‌ های بالینی و تصویربرداری، نیاز به گفتاردرمانی یا سایر مداخلات را مشخص می ‌کند و روند درمان را هماهنگ و پیگیری کرده تا بهبودی بیمار به ‌درستی پیش برود.