طوفان الاقصی به چه معناست؟| عملیات طوفان الاقصی چه بود؟

طوفان الاقصی یعنی چی؟

عملیات طوفان الاقصی (به عربی: طوفان الأقصی) نامی است که جنبش مقاومت اسلامی حماس و سایر گروه‌های فلسطینی برای مجموعه‌ای از حملات گسترده و هماهنگ در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ علیه اسرائیل برگزیدند. این نام‌گذاری به‌طور مستقیم به مسجدالاقصی در شهر قدس اشاره دارد؛ مکانی مقدس که همواره نماد هویت و مقاومت مردم فلسطین بوده است.

انتخاب عنوان «طوفان الاقصی» پیامی روشن داشت: این عملیات واکنشی به هتک حرمت‌های مکرر مسجدالاقصی، ادامه اشغال سرزمین‌های فلسطینی و نقض حقوق مردم فلسطین بود. از نگاه بسیاری از ناظران، این اقدام تنها یک عملیات نظامی نبود بلکه نشانه‌ای از تغییر در سطح مقاومت و آغاز مرحله‌ای تازه در تقابل فلسطین و اسرائیل بود.

در مقابل، اسرائیلی‌ها این حمله را با عناوینی همچون شنبه سیاه یا کشتار تورات سیمچات یاد کردند، چرا که هم‌زمان با یکی از اعیاد مذهبی یهودیان رخ داد و شوکی بی‌سابقه در تاریخ امنیتی این رژیم ایجاد کرد.

عملیات طوفان الاقصی چه بود؟

عملیات طوفان الاقصی یکی از پیچیده‌ترین حملات هماهنگ فلسطینیان به اسرائیل از زمان جنگ ۱۹۴۸ محسوب می‌شود. این عملیات با تاکتیک‌های متنوع و نوآورانه اجرا شد و نیروهای مقاومت توانستند مرزهای جنوب اسرائیل را در هم بشکنند.

تاکتیک‌ها و شیوه‌های عملیات

نیروهای مقاومت از ابزارها و روش‌های مختلفی برای نفوذ و حمله استفاده کردند:

 انفجار موانع مرزی با استفاده از مواد منفجره و خمپاره‌ها
 نفوذ سریع با موتورسیکلت‌ها و خودروهای سبک
 استفاده از پاراگلایدر برای ورود هوایی به خاک اسرائیل
 تهاجم دریایی از طریق قایق‌های تندرو
 یورش مستقیم به پایگاه‌های نظامی و شهرک‌های مرزی

این تاکتیک‌ها باعث شد نیروهای اسرائیلی غافلگیر شوند و کنترل مرزها به‌سرعت از دست ارتش خارج گردد.

نتایج اولیه عملیات

 کشته شدن بیش از هزار اسرائیلی
 زخمی شدن چندین هزار نفر
 اسارت ده‌ها نظامی و غیرنظامی اسرائیلی
 ضربه جدی به اعتماد عمومی اسرائیل نسبت به توانایی ارتش و سامانه‌های دفاعی

این آمار و پیامدها، عملیات طوفان الاقصی را به بزرگ‌ترین حمله نظامی فلسطینی‌ها در دهه‌های اخیر تبدیل کرد.

شکست امنیتی اسرائیل

یکی از ابعاد مهم عملیات طوفان الاقصی، فروپاشی نسبی دکترین امنیتی اسرائیل بود. ارتش اسرائیل سال‌ها بر سه اصل مهم تکیه داشت:

1. بازدارندگی از طریق تهدید و حملات پیش‌دستانه
2. هشدار زودهنگام با اتکا به سیستم اطلاعاتی پیشرفته
3. دفاع چندلایه با استفاده از سامانه‌هایی مانند گنبد آهنین

اما در ۷ اکتبر، این سه لایه عملاً کارایی خود را از دست دادند. مقاومت توانست به‌طور هم‌زمان از زمین، هوا و دریا وارد عمل شود و نشان دهد که حتی پیچیده‌ترین سیستم‌های امنیتی نیز در برابر عملیات‌های غیرمتقارن و غافلگیرانه آسیب‌پذیر هستند.

واکنش اسرائیل و آغاز جنگ غزه

پس از وقوع این عملیات، اسرائیل بلافاصله حملات هوایی و توپخانه‌ای سنگینی علیه نوار غزه آغاز کرد. این واکنش‌ها به سرعت به آغاز جنگ غزه منجر شد؛ جنگی که تلفات انسانی گسترده‌ای در هر دو طرف داشت و بحران انسانی بی‌سابقه‌ای در غزه رقم زد.

دولت اسرائیل همچنین حالت فوق‌العاده اعلام کرد و نیروهای ذخیره خود را به خدمت فراخواند. بسیاری از کشورهای غربی از جمله آمریکا و برخی دولت‌های اروپایی نیز حمایت کامل خود از اسرائیل را اعلام کردند. در مقابل، کشورهای عربی و اسلامی بر توقف فوری حملات به غیرنظامیان تأکید کردند و جامعه جهانی بار دیگر به مسئله فلسطین توجه ویژه‌ای نشان داد.

چرا طوفان الاقصی نقطه عطف شد؟

این عملیات تنها یک درگیری کوتاه‌مدت نبود، بلکه پیامدهای عمیقی در ابعاد مختلف داشت:

۱. پیامدهای نظامی

 نشان دادن توان بالای برنامه‌ریزی و هماهنگی مقاومت
 وارد آوردن تلفات سنگین به ارتش اسرائیل
 تغییر موازنه قدرت در میدان نبرد

۲. پیامدهای سیاسی

 برجسته شدن دوباره مسئله فلسطین در سطح جهانی
 فشار بر رژیم اسرائیل از درون به دلیل شکست امنیتی
 افزایش انسجام میان گروه‌های فلسطینی

۳. پیامدهای اجتماعی و انسانی

 افزایش روحیه مقاومت در میان فلسطینیان
 بروز بحران انسانی گسترده در غزه به دلیل حملات متقابل
 افزایش همدلی و اعتراض‌های مردمی در سراسر جهان نسبت به وضعیت مردم فلسطین

۴. پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی

 تغییر نگاه کشورهای منطقه به معادلات امنیتی
 افزایش تنش‌ها در روابط بین‌المللی
 برجسته شدن نقش محور مقاومت در تحولات خاورمیانه

جمع‌بندی

عملیات طوفان الاقصی، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین عملیات نظامی فلسطینیان علیه اسرائیل در دهه‌های اخیر بود که نه تنها خسارات و تلفات سنگینی برجای گذاشت، بلکه به نقطه عطفی در تاریخ مقاومت فلسطین تبدیل شد. این عملیات ضعف‌های جدی امنیتی اسرائیل را آشکار کرد و بار دیگر مسئله فلسطین را در کانون توجه منطقه و جهان قرار داد.

از منظر تاریخی، طوفان الاقصی را می‌توان آغازی بر مرحله‌ای تازه از مقاومت فلسطینی‌ها دانست؛ مرحله‌ای که معادلات سیاسی و امنیتی خاورمیانه را برای سال‌های آینده تحت تأثیر قرار خواهد داد.